WYTRWAŁOŚĆ
Wytrwałość jest elementem samodyscypliny, oznacza cierpliwe i konsekwentne dążenie do wyznaczonego sobie celu, bez zrażania się trudnościami i napotkanymi po drodze przeciwnościami. Obok wrodzonych talentów i pracowitości, wytrwałość jest cechą ludzi sukcesu.
Thomas Edison, amerykański wynalazca, powiedział kiedyś: „Świat jest pełen geniuszy i ludzi utalentowanych, którzy nic nie osiągnęli. Czego im zabrakło? Prawdopodobnie wiary w siebie i wytrwałości.” Dlatego też, jako rodzice i nauczyciele, musimy nie tylko pomagać naszym dzieciom rozwijać drzemiące w nich talenty, ale przede wszystkim uczyć je wytrwałości!
Pomocnym w wyrabianiu tej cechy, będzie zachęcanie dzieci do różnego rodzaju czynności, wymagających systematyczności i powtarzania w czasie, np. układanie puzzli, gra na instrumencie, sklejanie modeli, regularnie uprawiany sport czy codzienne czytanie. Można też opowiadać dzieciom o ludziach, którzy dzięki swojej wytrwałości dokonali wielkich odkryć, zdobyli wiele nagród, odnieśli życiowe sukcesy, a o ich osiągnięciach uczymy się teraz w szkole. Na przykład Mikołaj Kopernik, zanim odkrył, że Ziemia krąży wokół Słońca a nie odwrotnie, przez wiele lat, codziennie obserwował niebo. Wspomniany Thomas Edison odkrył żarówkę po ponad jedenastu tysiącach nieudanych prób. Zaś wielcy muzycy, jak Fryderyk Chopin czy Ignacy Jan Paderewski doszli do szczytu wirtuozerii dzięki codziennym, wielogodzinnym ćwiczeniom gry na instrumencie.
Podczas takich rozmów dziecko dowiaduje się, że osiągnięcie sukcesu nie jest zjawiskiem natychmiastowym, ale wymaga wysiłku i wielu lat pracy. Przykłady wielkich ludzi ale także sposób radzenia sobie z porażkami przez rodziców pozwala zrozumieć, że przegrana nie musi oznaczać końca świata ale jest zwykłym doświadczeniem życiowym każdego człowieka. Dzięki wytrwałości w dążeniu do celu i umiejętności wyciągania wniosków z trudnych sytuacji, uczymy się jak radzić sobie z nimi w przyszłości, jak rozwiązywać problemy i jak osiągać sukces. Jedyną możliwą porażką jest tu przedwczesne zaniechanie podejmowania kolejnych prób.
Małe dzieci z natury wiedzą czego chcą i wytrwale dążą do tego, by ten cel osiągnąć. Kiedy na przykład dziecko uczy się chodzić, początkowo często upada. Czy jednak poddaje się i zaprzestaje dalszych prób? Nie, ono wstaje i próbuje dalej, aż do momentu, gdy się nauczy. Na tym polega piękno nauki i w tym leży tajemnica sukcesu – wytrwała nauka poprzez popełnianie błędów i ponoszenie porażek. Może się nie udać raz czy drugi, ale za dziesiątym i kolejnym razem wreszcie się uda i osiągamy sukces. Co sprawia, że z czasem ten naturalny upór i wytrwałość zanikają? Może dziecko zbyt często słyszy, że „jest jeszcze za małe, że sobie nie poradzi, że to zbyt trudne”? Czasami dorośli mówią tak, aby chronić dzieci ale czasami dlatego, że tak jest szybciej i wygodniej. Trzeba jednak pamiętać, że stawiając dziecku te ograniczenia, sprawiamy, że staje się ono coraz mniej wytrwałym i mniej ciekawym świata. Innym problemem jest krytyka ze strony dorosłych i otoczenia, która rodzi w dziecku fałszywe przekonanie, że błędy są niewskazane. Aby ich unikać nie podejmuje ono kolejnych prób, a to osłabia jego wytrwałość. Tymczasem błędy są konieczne, to właśnie ilość porażek determinuje ilość odniesionych sukcesów.
Jeszcze innym problemem jest wyręczanie dziecka w jego obowiązkach, zwłaszcza gdy dana sytuacja wymaga od niego sporego wysiłku. Na przykład podczas odrabiania lekcji istnieje niebezpieczeństwo, że przy pojawieniu się najmniejszych trudności dziecko będzie zbyt szybko szukało wsparcia ze strony rodzica. Musimy je nauczyć, że nie wszystko od razu się udaje. Musi przyzwyczaić się, że niejednokrotnie trzeba dołożyć wielu starań, aby osiągnąć swój cel. Nie chodzi tutaj o odmawianie dziecku pomocy, tylko o pomaganie mu w taki sposób, żeby wzrastało jego poczucie odpowiedzialności i samodzielność.
My, jako ludzie dorośli – rodzice i nauczyciele, również powinniśmy stać się bardziej wytrwali i cierpliwi: w czekaniu na rezultaty, i kiedy okazuje się, że nie są one takie, jak byśmy tego chcieli, w czekaniu na poprawę i we wszystkich działaniach wychowawczych, pamiętając jednocześnie, że w tej kwestii nasze cele są długoterminowe i wymagają wiele wysiłku i zaangażowania już teraz. Tu nie można niczego zaniechać, nie można się poddać, nie można niczego odłożyć na później!
WYTRWAŁOŚĆ
„Wytrwałością osiągniesz powodzenie, nawet gdybyś miał długo czekać.”
SZKOŁA
1 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • czekam na swoją kolej (przestrzegam zasad obowiązujących w kolejce, przepuszczam osoby starsze, pamiętam o zrobieniu miejsca dla innych) | • czekam na swoją kolej (przestrzegam zasad obowiązujących w kolejce, przepuszczam osoby starsze, pamiętam o zrobieniu miejsca dla innych) |
2 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • rozplanowuję swój czas tak, by najpierw wykonać swoje obowiązki, a potem zająć się innymi rzeczami | • rozplanowuję swój czas tak, by najpierw wykonać swoje obowiązki, a potem zająć się innymi rzeczami |
3 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • powierzone zadania wykonuję do końca, najlepiej jak potrafię | • powierzone zadania wykonuję do końca, najlepiej jak potrafię |
4 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • cierpliwie słucham innych | • cierpliwie słucham innych |
DOM
1 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • czekam na swoją kolej (przestrzegam zasad obowiązujących w kolejce, przepuszczam osoby starsze, pamiętam o zrobieniu miejsca dla innych) | • czekam na swoją kolej (przestrzegam zasad obowiązujących w kolejce, przepuszczam osoby starsze, pamiętam o zrobieniu miejsca dla innych) |
2 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • rozplanowuję swój czas tak, by najpierw wykonać swoje obowiązki, a potem zająć się innymi rzeczami | • rozplanowuję swój czas tak, by najpierw wykonać swoje obowiązki, a potem zająć się innymi rzeczami |
3 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • powierzone zadania wykonuję do końca, najlepiej jak potrafię | • powierzone zadania wykonuję do końca, najlepiej jak potrafię |
4 TYDZIEŃ
| Klasa startowa | Klasa pierwsza |
| • cierpliwie słucham innych | • cierpliwie słucham innych |