Grudzień 2013

HOJNOŚĆ

Hojność – bezinteresowny akt woli, poprzez który dajemy coś swojego drugiej osobie dla jej dobra lub w celu zaradzenia potrzebie, w jakiej się znalazła. Hojność jest jedną z tych cnót ludzkich, które dają człowiekowi najwięcej radości. Wiąże się ona bezpośrednio z miłością i sprawiedliwością.

Trudno jest ocenić hojność drugiego człowieka, gdyż jej wartość nie tyle zależy od zewnętrznego uczynku, który widzimy ale od wysiłku i wewnętrznych motywów, których nie zawsze jesteśmy świadomi. Hojność to nie dawanie czegoś, co nam zbywa lub co nas nic nie kosztuje. Hojność to bezinteresowny dar dla drugiej osoby, uczyniony z intencją obdarowania jej czymś dla niej cennym i potrzebnym.

W wychowaniu dzieci rodzice powinni mieć te czynniki na uwadze. Aby znaleźć najskuteczniejszy sposób pomagania dzieciom w tym zakresie, powinni wziąć pod uwagę jego wiek, temperament, usposobienie i sytuację w rodzinie. Środki, jakimi dysponują rodzice to przede wszystkim własny przykład, cierpliwość i wytrwałość oraz radość wynikająca z pomagania innym.

Okres sensytywny związany z hojnością przypada na czas między siódmym a jedenastym rokiem życia. Dzieciom młodszym trudno jest zrozumieć przyczyny, dla których trzeba i warto dzielić się z innymi. Nie potrafią one jeszcze dostrzegać potrzeb innych ludzi, jest to bowiem czas kiedy powoli odkrywają własną odrębność i niezależność. Jest to jednak czas, w którym przez własny dobry przykład rodzice mogą zasiewać ziarno hojności w swoich dzieciach. W tym okresie uczymy dawania jako sposobu wyrażania naszej miłości do drugiej osoby (DAWAĆ – to – KOCHAĆ – to – BYĆ SZCZĘŚLIWYM/ZADOWOLONYM – to – CZUĆ SIĘ DOBRZE/BYĆ DOBRYM).

Odpowiedni wiek na świadome kształtowanie w sobie cnoty hojności to dla dziecka okres wieku szkolnego. Około siódmego roku życia dziecko osiąga tzw. wiek rozeznania, tzn. zaczyna posługiwać się w pełni swoim rozumem. Naturalne w tym czasie jest także poczucie sprawiedliwości, otwarcie na rodziców, skłonność do posłuszeństwa i pomagania. Wszystko to, właściwie ukierunkowane, staje się pomocne w budowaniu u dziecka cnoty hojności.

Dzięki pomocy i rozmowom z rodzicami dziecko odkrywa potrzebę bycia hojnym, wielkodusznym oraz radość i satysfakcję z czynienia czegoś dobrego. Oprócz własnego przykładu, rodzice powinni stwarzać dzieciom okazje do tego, by mogły dawać, pomagać, dzielić się (pomoc w obowiązkach domowych, pożyczanie rzeczy kolegom, pomaganie im w nauce, dzielenie się słodyczami, przebaczanie, umiejętność ustąpienia rodzeństwu i zadowolenia się tym, co się ma, wdzięczność, używanie słów „poproszę”, „dziękuję”, ale również dawanie swojego czasu).

W wieku dziesięciu lat dziecko powinno już dobrze znać pojęcie i wartość hojności.

Później nadchodzi okres dojrzewania, w którym dziecko przeżywa kolejny czas poszukiwania swojej niezależności, własnego „ja”. Naturalne jest, że w tym czasie dzieci doświadczają potrzeby intymności, odkrywają samych siebie – zwłaszcza na płaszczyźnie duchowej, oddalają się od rodziców i samodzielnie próbują rozwiązywać własne problemy. W tym czasie nieunikniony jest pewien regres w praktykowaniu cnoty hojności. Dzieci muszą mieć jednak świadomość, że mogą liczyć na swoich rodziców. Bardzo ważne jest aby rodzice z ogromną wyrozumiałością i cierpliwością okazywali dzieciom swoją pełną dyspozycyjność w celu nie przerwania komunikacji i więzi ze swoim dorastającym dzieckiem. W tym czasie stymulacja do bycia hojnym może wypływać ze strony rodziców lub młodszego rodzeństwa.

W wieku około piętnastu lat dziecko zaczyna stopniowo utrwalać swoją osobowość. Pojawia się większa zdolność do refleksji, pragnienie bycia podziwianym, wrażliwość i poczucie sprawiedliwości społecznej. Jeśli hojność zakorzeniła się u dziecka przed jedenastym rokiem życia, łatwo będzie mu teraz do niej powrócić, a nawet praktykować ją z zapałem. W przeciwnym razie potrzebna będzie skwapliwa praca rodziców i wychowawców, którzy ciesząc się u dziecka autorytetem, pomogą mu odkryć wartość hojności i pokażą jak rozwijać w sobie tę cnotę.

 

HOJNOŚĆ

„Im więcej daję, tym więcej otrzymuję”

 

KLASA PIERWSZA

W szkole: W domu:

I TYDZIEŃ

– dostrzegam potrzeby innych ludzi i decyduję, co mogę im dać (uśmiech, zainteresowanie, czas, ciepłe słowo, pomoc w wykonaniu pracy, podzielenie się drugim śniadaniem z głodnym kolegą)- potrafię dzielić się z innymi

– reaguję na sytuacje, gdy komuś dzieje się coś złego (nazywam to, co widzę, wyrażam sprzeciw, zwracam się po pomoc do innych)

– dostrzegam potrzeby innych ludzi i decyduję, co mogę im dać (uśmiech, zainteresowanie, czas, ciepłe słowo, pomoc w wykonaniu pracy, podzielenie się zabawkami z rodzeństwem)

II TYDZIEŃ

– podejmuję decyzje, z czego mogę zrezygnować dla dobra innych (z zabawy, z tego by być pierwszym, z indywidualnych korzyści, z wygranej osobistej na rzecz wyniku grupowego, ze stawania w parze zawsze z ulubionym kolegą lub koleżanką, z zabawy własnej na rzecz zabawy wybranej przez kolegę)- znam sposoby pomocy innym (ofiarowanie swojego czasu, zainteresowania, rozmowy, modlitwy, dobrego słowa,  uśmiechu, pomocy materialnej)

– potrafię zrezygnować ze swoich planów na rzecz innych osób

– podejmuję decyzje, z czego mogę zrezygnować dla dobra innych (z zabawy, słodyczy, z drogiej zabawki, z tego by być pierwszym, z indywidualnych korzyści, z zabawy własnej na rzecz zabawy wybranej przez rodzeństwem)- znam sposoby pomocy innym (ofiarowanie swojego czasu, zainteresowania, rozmowy, modlitwy, dobrego słowa,  uśmiechu, pomocy materialnej)

– potrafię zrezygnować ze swoich planów na rzecz innych osób

III TYDZIEŃ

– przed świętami przynoszę dla osób potrzebujących  rzeczy, które są potrzebne innym (zabawki, słodycze, jedzenie, ubrania, środki czystości)- uczestniczę w akcjach pomocy innym (akcje charytatywne) – przed świętami przygotowuję z rodzicami dla osób potrzebujących  rzeczy, które są potrzebne innym (zabawki, słodycze, jedzenie, ubrania, środki czystości)- chętnie ofiarowuję pomoc w domowych przygotowaniach do Świąt

IV TYDZIEŃ

Wolne od lekcji → praca tylko w domu i w rodzinie – w okresie świątecznym pomagam stworzyć dobrą atmosferę w rodzinie- ofiarowuje rodzicom, rodzeństwu i dalszej rodzinie czas poprzez wspólną zabawę, rozmowę, …)

 

KLASA STARTOWA

W szkole: W domu:

I TYDZIEŃ

– dostrzegam potrzeby innych ludzi i decyduję, co mogę im dać (uśmiech, zainteresowanie, czas, ciepłe słowo, pomoc w wykonaniu pracy, podzielenie się drugim śniadaniem z głodnym kolegą)- potrafię dzielić się z innymi – dostrzegam potrzeby innych ludzi i decyduję, co mogę im dać (uśmiech, zainteresowanie, czas, ciepłe słowo, pomoc w wykonaniu pracy, podzielenie się zabawkami z rodzeństwem)

II TYDZIEŃ

– znam sposoby pomocy innym (ofiarowanie swojego czasu, zainteresowania, rozmowy, modlitwy, dobrego słowa,  uśmiechu, pomocy materialnej)- przed świętami przynoszę dla osób potrzebujących  rzeczy, które są potrzebne innym (zabawki, słodycze, jedzenie, ubrania, środki czystości) – znam sposoby pomocy innym (ofiarowanie swojego czasu, zainteresowania, rozmowy, modlitwy, dobrego słowa,  uśmiechu, pomocy materialnej)- przed świętami przygotowuję z rodzicami dla osób potrzebujących  rzeczy, które są potrzebne innym (zabawki, słodycze, jedzenie, ubrania, środki czystości)

III TYDZIEŃ

– uczestniczę w akcjach pomocy innym (akcje charytatywne)- obdarowuję innych tym, w czym jestem dobry (pomagam w ćwiczeniu określonych umiejętności) – chętnie ofiarowuję pomoc w domowych przygotowaniach do Świąt- obdarowuję innych tym, w czym jestem dobry (pomagam w ćwiczeniu określonych umiejętności młodsze rodzeństwo)

IV TYDZIEŃ

Wolne od lekcji → praca tylko w domu i w rodzinie – w okresie świątecznym pomagam stworzyć dobrą atmosferę w rodzinie- ofiarowuje rodzicom, rodzeństwu i dalszej rodzinie czas poprzez wspólną zabawę, rozmowę, …)